Over geert Nagel Joseph

Door mijn jarenlange ervaring met televisie maken, het begeleiden van mensen in hoog-risico situaties, stressvolle omstandigheden en het taxeren van risico’s kan ik snel en wetenschappelijk onderbouwd adviseren. In mijn werk probeer ik psychologische kennis direct te vertalen naar (betere) televisie maken. Het moet vooral praktisch werken en voor iedereen begrijpelijk zijn. Bij mij geen zweverigheid of Happiness achtige adviezen van discutabele waarde. Ik houd van concrete adviezen gebaseerd op waarnemingen en wetenschappelijke kennis. Psychologie is geen raketwetenschap maar je moet wel even weten waar je op moet letten. Dit is een proces wat van begin tot eind loopt en dus niet alleen geldt als er crisis is. Doordat mijn analytische snelheid hoog ligt kan ik snel tot de kern komen en ben ik niet bang om risico’s te nemen. Want risico’s horen er bij reality-tv-programma’s nou eenmaal bij. Nul risico bestaat niet maar verantwoorde risico’s wel. Dit zorgt ervoor dat er vaak betere televisie gemaakt kan worden, kandidaten een betere ervaring hebben en producenten minder zorgen om hun kandidaten.

Ik zie mijzelf altijd als onderdeel van de crew en ik denk mee in het ‘tv-maken’ op het niveau van producer tot gedelegeerd producent. Zowel naar mensen op de werkvloer als kandidaten ben ik laagdrempelig en benaderbaar en probeer ik altijd over mijn eigen expertise heen te kijken. Want iedereen van een programma heeft invloed op de kandidaten en dat kun je alleen maar optimaliseren als je goed met elkaar samenwerkt. Het lijken bijvoorbeeld details, maar de manier waarop de geluidsman een microfoon omhangt of de producer praat met kandidaten heeft allemaal invloed op de ervaring en het stressniveau van de kandidaat. En als je iemand juist zijn stress wil laten behouden of reguleren zijn al die factoren ban belang.

In een screening leer je eigenlijk de kandidaat in korte tijd zo goed mogelijk kennen. Je wil weten of er aandachtspunten zijn op het moment dat de kandidaat mee gaat doen aan het tv-programma. Voor de screenings maak ik gebruik van verschillende soorten testen en informatie uit een screeningsgesprek. Mijn specialisme op het gebied van (ver)hoortechnieken komt hierbij goed van pas. Want in een kort tijdbestek moet je filteren welke informatie wel en niet relevant is, goed luisteren wat er wel maar vooral ook niet gezegd wordt en toetsen of de informatie overeen komt met de andere informatiebronnen.

In een screening maak ik uiteindelijk een afweging tussen het psychologische profiel van de kandidaat, de kenmerken van het programma en de mogelijkheid tot nazorg. Het uitgangspunt hierbij is dat een kandidaat er net zo goed uitkomt als dat hij erin gaat.

En ook wisselt per programma wat belangrijke aandachtspunten zijn. Als voorbeeld: Iemand met een gevoeligheid voor depressie zou niet mee moeten doen aan een talentenjacht. Maar als we een programma maken over depressie dan wil diezelfde persoon juist wel laten deelnemen.

En in de afweging of iemand verantwoord mee kan doen kijk je ook naar de hoeveelheid nazorg die mogelijk is en of er on-set begeleiding is. Want hoe meer zorg er op de set en na afloop mogelijk is hoe meer risico’s je verantwoord kunt nemen in het programma. Kort gezegd: Als wij er tijdens de opnames continu bijzijn, er goede afspraken met de kandidaat mogelijk zijn en er voldoende geld is voor een langdurig nazorgtraject zou (bijna) iedereen mee moeten kunnen doen aan een programma. Alleen is de werkelijkheid nooit zo perfect en zul je altijd een afweging moeten maken tussen al die variabelen.

Is dit nou allemaal nodig zou je zeggen. ‘De kandidaten kiezen er toch zelf voor?’ Is iets wat ik vaak hoor. Alleen wat voor álle kandidaten geldt die ik heb begeleid is dat ze de impact ervan onderschatten. Simpelweg omdat je je geen voorstelling kunt maken van de heftigheid van reality-tv. Het is een pressurecooker on steroids gevuld met emoties, stress, groepsdynamiek en heel veel psychologische constructen terwijl je ook nog gefilmd wordt en de kijker iets van jou gaat vinden. Het lijkt in niets op het gewone leven en daarom is het zo belangrijk om een voorspelling te kunnen maken van gedrag van kandidaten in een programma maar ook hoe ze hier het beste van kunnen herstellen. Wat ik bijvoorbeeld tegen ben gekomen onder druk van programma’s zijn: woede-uitbarstingen, depressieve klachten, middelenmisbruik, wanen, manische klachten, paniekaanvallen, angstklachten, slapeloosheid, psychotische klachten, ernstig gewichtsverlies, somatische klachten, uitvalverschijnselen, etc. En hoe eerder je dit soort klachten signaleert en er op intervenieert, hoe sneller kandidaten herstellen.

Bewaker van grenzen

Voor kandidaten en producenten is het in het heetst van de strijd soms moeilijk om te bepalen of grenzen overschreden worden. Het bewaken van grenzen is dan ook een belangrijk onderdeel van mijn werk geworden. Ik ben groot voorstander van de beweging die nu gaande is waarbij we ons veel bewuster zijn van grensoverschrijdend gedrag. Er is hierin nog een wereld te winnen en ik streef in mijn werk naar een (nieuwe) manier van werken met kandidaten waarbij hun welzijn een grote rol speelt in de besluitvorming. Dit klinkt misschien logisch maar in de drang naar hoge kijkcijfers, gewenste heftigheid in programma’s en de druk van zender om te presteren wordt de kandidaat zelf nog wel eens vergeten. Sommige producenten vinden het belang van de kandidaat voorop stellen soms eng omdat ze bang zijn dat ze ‘niets meer mogen’ en er ‘geen content meer te halen is’. Maar niets blijkt minder waar. Heftige gebeurtenissen hebben met goede screening, begeleiding en nazorg minder impact. En kandidaten die zich veilig en gehoord voelen zijn bereid veel verder te gaan dan kandidaten die slechts als een poppetje gezien worden. Je kan het vergelijken met rotsklimmen. Op het moment dat je weet dat je goed gezekerd bent als je valt dan durf je vaak net iets hoger te gaan dan als je twijfelt over je zekeraar.

De nazorg van een programma kan soms bestaan uit 1 gesprek maar soms uit wel tien sessies om een kandidaat weer te laten ‘landen’ in het gewone leven en zijn of haar ervaring te verwerken. Nazorg is vaak doorslaggevend in hoe kandidaten terugkijken op hun ervaring omdat ze vaak extreme dingen in een abnormale context hebben meegemaakt en hierbij veel verschillende emoties kunnen ervaren. Ik gebruik hiervoor kennis uit de rouwverwerking omdat het proces waar ze doorheen soms vergelijkbaar is hiermee.

Vaak denken mensen bij een psycholoog dat je er alleen maar bent om stress weg te nemen en mensen op hun gemak te stellen. Alleen bij reality-tv ligt dat anders omdat mensen meedoen met een bepaalde verwachting waarbij je ze teleurstelt als je hier niet aan voldoet. Als je bijvoorbeeld de kandidaten van Kamp van Koningsbrugge goed zou laten eten en ze elke dag 9 uur zou laten slapen dan zouden de kandidaten veel minder stress ervaren maar ontneem je ze ook de ervaring waar ze zich voor opgegeven hebben.

Ik ben er on-set dan ook niet bij om alle stress bij kandidaten weg te halen maar om ze binnen de grenzen van het programma verantwoord mee te laten doen. Dit is het typische aan mijn werk wat contra is aan de reguliere psychologie die vooral gericht is op het verminderen van klachten en het wegnemen van stressoren. Kandidaten in tv-programma’s willen stress ervaren en ‘zichzelf tegenkomen’.

Ik ben er om dat op een goede manier mogelijk te maken. Soms betekent dit iemand helpen zijn stress te reguleren maar soms ook juist om te kijken naar mogelijkheden om de druk op te voeren. Een instabiele kandidaat wil je stabiel houden maar een extreem stabiele kandidaat wil je soms juist uit balans brengen.